زعفران
زعفران (.Crocus sativus L) یک گیاه ژئوفیت از تیره زنبق است. این گیاه در منطقه آب وهوایی مدیترانه ای و غرب آسیا از عرض جغرافیایی ۳۰ تا ۵۰ درجه شمالی و طول جغرافیایی ۱۰ درجه غربی و ۸۰ درجه شرقی و در مناطق بسیار کم باران ایران که دارای زمستان سرد و تابستانهای گرم هستند گسترش دارد. درباره منشاء زعفران نظریه های متفاوتی مطرح شده است. برخی مستندات تاریخی دلالت بر آن دارد که ایران محل رویش اولیه زعفران بوده است. این گیاه ظاهرا بومی یونان است ولی منشاء واقعی آن مثل بسیاری از گیاهان قدیمی ناشناخته است. این گیاه دارای امتیازات ویژهای از قبیل: نیاز آبی کم، آبیاری در زمانهای غیر بحرانی، بهره برداری از مزارع به مدت چندین سال در یک نوبت کاشت، فصل رشد مطلوب از نظر کشاورزان (پاییز وزمستان و اوایل بهار) ، سهولت حمل ونقل ونگهداری محصول،عدم نیاز زراعت آن به ماشین آلات ویژه و تکنولوژی پیچیده، توان جذب نیروی کار زیاد در زمان برداشت گل، اشتغال زایی و جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها، ارز آوری و از همه مهمتر یکی از منابع اصلی درامد کشاورزان تولید کننده زعفران است. در گذشته این گیاه در ایران مرکزی کشت می شد، اما در حال حاضر زراعت آن عمدتا محدود به جنوب خراسان و چند نقطه ی دیگر کشور در استانهای فا کرمان رس،و یزد است. بیشترین میزان تولید زعفران در ایران مربوط به استان خراسان است که بیش از ۹۰ درصد سطح زیر کشت آن در کشور است و حدود ۳۵ تا ۴۰ تن از زعفران تولید شده درداخل کشور به مصرف میرسد.
طول دورهی رشد زعفران در هر سال ۷ تا ۷/۵ ماه است که رشد آن از اواخر مهر ماه آغاز می شود.مرحله ی اول رشد (۴/۵تا ۵ ماه اول) که همراه با گلدهی است، برگها روزی نیم سانتیمتر رشد کرده و به حداکثر اندازه خود میرسند. در این مرحله گیاه نیاز شدیدی به تغذیه دارد که میتوان با اضافه کردن کود به خاک، عناصر مورد نیاز گیاه را در اختیارش قرارداد. علاوه بر این در این دوره پداژه مادری پس از گلدهیکم کم کوچک میشود و مواد درون خود را به پداژه دختری (پداژک) که در بالای پداژه مادری قرار دارد انتقال می دهد.این عمل تا بهمن ماه ادامه داشته و باعث بزرگ شدن پداژک میشود. به همین دلیل دراواخر بهمن ماه اثری از پداژه مادری و ریشه های آن مشاهده نمیشود. مرحلهی دوم، مرحله ی توقف رشد است که از زرد شدن نوک برگها (اواسط بهمن) تا خشک شدن کامل برگ ها (اواسط اردیبهشت) ادامه دارد. در این مرحله پداژه و ریشه های آن از بین رفته اند و فقط پداژکها وجود دارند که فاقد ریشه اند. بنابراین میتوان برای تغذیه ی پداژک از طریق محلولپاشی برگی کوددهی را انجام داد.