سیر و خواص آن

سیر ماده غذایی خوشبویی نیست اما از فواید سلامت بسیاری برخوردار است و افراد بسیاری در سراسر جهان از آن به انواع مختلف استفاده می کنند. سیر ماده غذایی قدرتمندی است و تنها یک حبه از آن می تواند عطر و طعم متفاوتی به غذای موجود در یک قابلمه بزرگ ببخشد. بسیاری اغلب به اشتباه سیر را یک گیاه دارویی یا ادویه در نظر می گیرند اما از لحاظ فنی، سیر یک سبزی در خانواده ای مشابه با پیاز، تره فرنگی، و موسیر است.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از “کر۲″، شاید این پرسش را با خود مطرح کرده باشید که آیا خوردن سیر برای من مفید و خوب است؟ به گفته سردبیران مجله «بن اپتیت» که پژوهش های بسیاری در زمینه ادعاهای صورت گرفته درباره سیر انجام داده اند، پاسخ مثبت است.

سیر یکی از معدود محصولات مورد استفاده در سه سیستم درمانی باستانی شامل آیورودا هند، پزشکی سنتی چین، و پزشکی سنتی اروپا بوده است. هزاران سال است که از سیر برای درمان بیماری ها استفاده می شود . نام آن در قدیمی‌ترین متون پزشکی جهان نیز ذکر شده است.

اگرچه مصرف سیر پخته همچنان فواید مختلفی را ارائه می کند اما مصرف این ماده غذایی به صورت خام از تاثیر و کارایی به مراتب بیشتری برای بهبود سلامت برخوردار است.

تفاوت سیر خام

در شرایطی که احتمالا تمایلی به خوردن تخم مرغ خام یا گوشت خام ندارید، هنگامی که موضوع مواد غذایی گیاهی مطرح می شود، طرفداران رژیم های غذایی خام معتقدند که مصرف این مواد به صورت خام می تواند پتانسیل نهفته در آنها را آزاد کند. باور اصلی این است که پختن مواد غذایی موجب از بین رفتن ویتامین های موجود در آنها و تقریبا تمام مواد مغذی تقویت کننده سیستم ایمنی بدن می شود.

در این فلسفه، آماده سازی غذا از اهمیت فوق العاده ای برخودار است. به عنوان یک قاعده، هیچ ماده غذایی بیش از ۱۰۵ تا ۱۲۰ درجه فارنهایت (۴۱ تا ۴۹ درجه سانتیگراد) حرارت داده نمی شود و هیچ چیزی پاستوریزه، هموژنیزه، یا با استفاده از آفت کش ها، کودهای شیمیایی، حلال های صنعتی، یا افزودنی های شیمیایی تهیه نمی شود.

قدمت این جنبش به اواخر دهه ۱۸۰۰، یعنی زمانی که دکتر ماکسیمیلیان بیرچر-بنر دریافت می تواند بیماری زردی خود را با خوردن سیب خام درمان کند، باز می گردد. از آن زمان، این که مصرف مواد غذایی خام چگونه می تواند روی انسان تاثیرگذار باشد مورد آزمایش قرار گرفته و امروزه این نوع رژیم غذایی در میان ۱۰ روش برتر کاهش وزن قرار دارد.

در این رژیم غذایی ۷۵ تا ۸۰ درصد مواد غذایی مصرفی به صورت خام هستند تا فرد از فواید آن بهره‌مند شود و در شرایطی که برخی حتی ساشیمی (یا ماهی خام) و پنیر تهیه شده از شیر غیر پاستوریزه را مصرف می کنند، بیشتر پیروان آن را وگان ها تشکیل می دهند. در این حالت است که سیر می تواند به یکی از اجزا اصلی خام خواری تبدیل شود زیرا حتی در این حالت نیز بسیار مغذی است.

فواید سلامت سیر خام

سیر خام به عنوان یک ابرماده غذایی شناخته می شود که سرشار از مواد مغذی است و محصولی سودمند برای سلامت و بهزیستی انسان در نظر گرفته می شود. بخشی از این قدرت از مولکول های اصلی سیر یعنی آلین و آلیناز ناشی می شود که در سلول های مختلف سیر تازه وجود دارند. عطر و طعم متمایز سیر زمانی شکل می گیرد که آلین با آلیناز واکنش می دهد، فرآیندی که هنگام خرد شدن یا حتی آسیب دیدن حبه های سیر تسریع می شود. پس از حدود ۱۰ ثانیه فعالیت فیزیکی، این دو ترکیب ادغام می شوند تا آلیسین فتوشیمیایی، یک عامل ضد میکروبی و ضد قارچی قدرتمند، ایجاد شود.

به رغم آن که نسبتا پایدار است، اما آلیسین طی یک روز از بین می رود. گرما نیز موجب از بین رفتن آلیسین می شود و از این رو مفیدترین حالت استفاده از سیر به صورت خام و طی چند دقیقه پس از خرد کردن حبه های آن است.

اگر قصد دارید از سیر در وعده های غذایی پخته شده استفاده کنید، در آخرین لحظات مراحل پخت و پز سیر را به آن اضافه کنید و یا مقدار اعلام شده در دستور العمل غذا را اضافه کرده و در مرحله آخر پخت و پز مقداری سیر دیگر به آن اضافه کنید.

اگر تمایلی به مصرف سیر خام ندارید می توانید از مکمل های سیر استفاده کنید تا به میزان کافی آلیسین دریافت کنید.

تقویت سیستم ایمنی بدن

نه تنها آلیسین طعمی متمایز به سیر می بخشد بلکه یکی از آنتی اکسیدان های قدرتمند در این ماده غذایی است و یک مبارز فوق العاده در برابر باکتری ها و قارچ ها محسوب می شود. در حقیقت، سیر طی جنگ جهانی دوم برای کمک به سربازان برای مقابله با قانقاریا استفاده می شد. سیر چنان قدرتمند است که مکمل های آن برای مقابله با گلو درد میکروبی، عفونت های استاف و حتی باکتری سیاه زخم با موفقیت مورد استفاده قرار گرفته اند. در حال حاضر، پژوهش های بیشتری درباره سیر جریان دارند و به نظر می رسد در درمان عفونت های شدید که بدن می تواند در برابر برخی داروها و آنتی بیوتیک های مشخص مقاوم شده باشد، موثر باشد.

سلامت قلب

در مبارزه با بیماری قلبی عروقی، سیر می تواند یک بازیکن کلیدی محسوب شود. بنابر پژوهش جدید دانشگاه UCLA، اسانس سیر چند ساله پیشرفت بیماری قلبی را متوقف کرده و در برخی موارد حتی تجمع پلاک عروق را معکوس ساخته است. سیر می تواند هموسیستئین، یک نشانگر برای بیماری قلبی را کاهش دهد.

بهبود شرایط پوست و پوست سر

ویژگی های ضد قارچی سیر چنان قدرتمند هستند که این گیاه اغلب برای درمان آکنه مورد استفاده قرار گرفته و برخی متخصصان گیاهان دارویی بر این باورند که سیر از توانایی درمان شوره سر برخوردار است زیرا در مقابله با Pityrosporum ovale، قارچی که در پوست سر زندگی می کند و در ایجاد پوسته های سر نقش دارد، موثر عمل می کند. ترکیبات آلیسین نیز با درمان موثر ریزش مو مرتبط هستند و به کاهش ریزش مو کمک می کنند.

فشار خون عادی

مطالعات نشان داده اند که خوردن سیر می تواند به کاهش فشار خون کمک کند که این شرایط می تواند از بروز مسائل سلامت جدی پیشگیری کند. خوردن سیر تولید گاز سولفید هیدروژن را افزایش می دهد که به انبساط رگ های خونی منجر شده و امکان جریان آسان‌تر خون را فراهم می کند و از این رو فشار کمتری بر آنها برای انجام وظیفه خود وارد می شود.

کاهش التهاب

سیر دارای ویژگی های ضد التهابی است و مطالعات بسیاری روی این ویژگی سیر انجام شده اند. سیر حاوی چهار ترکیب گوگردی مختلف است که می تواند به کاهش التهاب کمک کنند. این فایده می تواند شامل حال بیماری های خود ایمنی که در نتیجه واکنشی التهابی شکل می گیرند و همچنین آرتریت (التهاب مفصل) نیز شود.

افزون بر تمام موارد ذکر شده در بالا، سیر منبع خوبی برای تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن مانند ویتامین C، ویتامین B6، منگنز، کلسیم، آهن، و پتاسیم است.

چگونگی انتخاب و نگهداری از سیر

اگر قصد دارید از فواید سیر خام بهره‌مند شوید باید آن را به صورت تازه خریداری کنید. مهم‌ترین نکته هنگام خرید سیر این است که غلاف آن آسیب ندیده باشد. هنگامی که غلاف سیر را در دست خود نگه می دارید باید احساس سنگینی داشته باشید و وقتی آن را به آرامی بین انگشتان خود فشار می دهید باید محکم و سخت به نظر برسد و نه نرم و مرطوب. غلاف های نرم و چروکیده از قدرت مشابه با یک سیر تازه برخوردار نیستند.

در صورت نگهداری مناسب، سیر می تواند برای یک ماه و یا حتی بیشتر تازگی خود را حفظ کند. برای آن که سیر را تا حد ممکن تازه نگه دارید آن را در جای خنک (۱۵ تا ۱۸ درجه سانتیگراد) و دور از نور خورشید قرار دهید. اندکی رطوبت و گردش هوا برای تازه ماندن سیر خوب است اما زمانی که غلاف را باز می کنید توجه داشته باشید که حبه های آن تنها چند روز دوام می آورند.

منبع: شهر خبر

تاثیرگذاری هویج بر سلامت چشم؟

از قدیم این مسئله تا الان این مسئله بر سر زبان ها بوده که هویج برای چشم خوب است و هر کس هویج مصرف کند سلامت چشمش را تضمین کرده است.این موضوع را اکثر مردم میدانند و زبان به زبان چرخیده است.حالا یک سوال در این میان پیش می آید:هویج چگونه بر سلامت چشم تاثیر میگذارد؟حرف های قدیمی در مورد هویج بر چه اساس زده شده است؟

احتمالا این توصیه بزرگ‌ترها را که هویج بخورید تا دید چشمتان بهتر شود زیاد شنیده‌اید. معمولا گفته می‌شود هویج حاوی بتاکاروتن است، ماده‌ای که برای سلامت پوست و دستگاه ایمنی و نیز چشم مفید است و این که بتاکاروتن از آب مروارید پیشگیری و به تنظیم دید در تاریکی کمک می‌کند.

اما آنچه حقیقت دارد این است که آنتی‌اکسیدان بتاکاروتن در سبزیجات ریشه‌ای مانند هویج یافت می‌شود؛ اما هویج نمی‌تواند به اصلاح نزدیک‌بینی کمک کند یا باعث تقویت دید چشم در تاریکی شود. تقویت دید چشم با مصرف هویج تنها در صورتی اتفاق می‌افتد که فرد اساسا به دلیل کمبود ویتامین A دچار ضعف بینایی شده باشد.

کیت وست، استاد سلامت عمومی دانشگاه جان هاپکینز که روی نقش ویتامین A در بدن مطالعه می‌کند در این باره می‌گوید در کشورهایی که مردم دچار فقر تغذیه‌ای هستند، کمبود ویتامین A بویژه در کودکان درحال رشد می‌تواند باعث عارضه شب‌کوری شود، اما در کشورهای توسعه یافته یک فرد معمولی می‌تواند مصرف هر گونه ماده غذایی حاوی ویتامین A را به مدت یک یا چند ماه قطع کند و دچار این عارضه نشود. از آنجا که بدن مولکول‌های این ویتامین را در کبد ذخیره می‌کند، می‌تواند در صورت نیاز از ویتامین‌های ذخیره شده در کبد استفاده کند.

همچنین باید توجه داشت مواد غذایی مهم دیگری ازجمله اسفناج، سیب‌زمینی شیرین و کدو که غنی از ویتامین A هستند می‌توانند نیاز شما به این ماده را تامین کنند.

با مصرف سبزیجات کافی می‌توانید مطمئن باشید چشمان شما ویتامین A مورد نیاز خود را دریافت کرده‌اند.

کارشناسان در عین حال می‌گویند وقتی شما مقدار زیادی هویج یا سبزیجات دیگر مصرف می‌کنید، بدن فقط به میزانی که نیاز دارد بتاکاروتن را به ویتامین A تبدیل می‌کند نه بیشتر و این درواقع نوعی کمک به بدن است، زیرا میزان زیاد ویتامین A می‌تواند خطرناک باشد و به کبد شما آسیب برساند.

منبع : جام جم آنلاین

سرتان خارش دارد؟با شنبلیله درمانش کنید

Trigonella foenum-graecum نام علمی شنبلیله است که شنبلید هم نامیده میشود.شنبلیله گیاهی از تیره Fabaceae (باقلائیان) میباشد و بخاطر همین موضوع قادر است بخش زیادی از از نیتروژن لازمش را تولید نماید.شنبلید در نواحی های زیادی از ایران می روید و گیاه بومی کشورمان است که بعنوان سبزی خوراکی کاشته و به مصرف میرسد.

دکترای تخصصی داروسازی سنتی گفت: برای درمان خارش پوست سر می‌توان از آب شنبلیله برای شستشو استفاده کرد این کار باعث مجعد شدن و حالت‌دار شدن موقتی موها نیز می‌شود و برای خوشرنگ شدن پوست صورت از آب دم‌کرده برگ شنبلیله یا لعاب دانه‌های آن روی پوست بمالید.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تسنیم, راحله زارع‌شاهی درباره گیاه شنبلیله اظهار داشت: شنبلیله گیاهی با مزه‌ای خاص که شاید خوشایند بسیاری از ما نباشد! اما خواص بسیار زیادی در آن نهفته است که اگر از آن آگاه شویم مطمئناً آن را از سر سفره‌هایمان حذف نخواهیم کرد.

به‌گفته وی مزاج شنبلیله گرم و خشک است و بذر و برگ گیاه به‌صورت موضعی و خوراکی اثرات درمانی بسیار خوبی دارد، همچنین ملیّن و افزایش دهنده نیروى جنسى است و استفاده از آن به‌صورت کوکو و یا ریختن برگ آن در غذاهایی مثل اشکنه و سوپ و انواع آش بسیار مفید است و می‌تواند در کنار خواص زیاد خود طعم لذیذی به غذای ما بدهد.

دکترای تخصصی داروسازی سنتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان افزود: برای از بین بردن تلخی برگ آن، می‌توانید گیاه را یک بار جوشانده آب آن را بریزید سپس استفاده کنید, اثر ضدالتهاب خوبی دارد و در طب سنتی در موارد صلاحدید پزشک از دانه و برگ این گیاه به‌صورت ضماد در نواحی مختلف بدن استفاده می‌شود.

زارع‌شاهی اضافه کرد:کسانی که مشکلات ریوی دارند از این گیاه غافل نشوند و حتماً آن را به غذاهای روزانه خود اضافه کنند. بذر آن را آرد می‌کنند و در غذاهای مختلف و یا به‌همراه شیر مصرف می‌کنند که چاق‌کننده خوبی است و برای درمان لاغری مفرط استفاده می‌شود.

وی گفت: برای درمان خارش پوست سر می‌توان از آب شنبلیله برای شستشو استفاده کرد. در نظر داشته باشید این کار باعث مجعد شدن و حالت‌دار شدن موقتی موها نیز می‌شود، همچنین برای خوشرنگ شدن پوست صورت می‌توانید از آب دم‌کرده برگ شنبلیله و یا لعاب دانه‌های آن روی پوست بمالید.

نکته قابل توجه اینکه در باردارى با احتیاط مصرف شود و البته زیاده‌روی در مصرف این گیاه نیز می‌تواند اثرات ناخوشایندی داشته باشد.

منبع : سلامت نیوز

فصل پاییز و دریافت خاصیت های کدو تنبل

از ویژگی های درمانی کدو تنبل چه میزان اطلاع دارید این میوه پاییزی در چه مواردی مفید و موثر خواهد بود ، می توانید برای بهبود سرطان پروستات،سلامت قلب،کنترل اشتها، درمان انگل های روده،سلامت پوست و افزایش میل جنسی در مردان کمک بگیرید از مصرف این میوه و دریافت خاصیت های بی نظیر آن غافل نشوید و با ما همراه باشید تا از ارزش غذایی کدو تنبل بیشتر بدانید

با فرا رسیدن فصل پاییز و آغاز روند کاهش دمای هوا، لباس های گرم‌تر و مخصوص این فصل به آرامی از کمدها خارج می شوند.

به نقل از “اکتیو بیت”، مواد غذایی و ادویه های پاییزی نیز بار دیگر در کانون توجه قرار می گیرند که در این میان کدو تنبل یکی از شناخته شده‌ترین نمونه ها است. مصرف کدو تنبل برای سلامت انسان بسیار مفید است و از این رو قصد داریم در ادامه شش دلیل برای قرار دادن این ماده غذایی در رژیم غذایی را ارائه کنیم.

کدو تنبل و سرطان پروستات

 

بنابر نتایج مطالعه ای که در سال ۲۰۰۹ توسط موسسه ملی سلامت آمریکا منتشر شد، کدو تنبل می تواند به بهبود سرطان پروستات کمک کند. این مساله منطقی است زیرا دانه های کدو تنبل حاوی فیتواسترول ها، ترکیباتی محافظ که اثربخشی آنها در کاهش پروستات مشاهده شده است، هستند.

این مطالعه که توسط دانشمندانی در هنگ کنگ انجام شده بود آثار روغن دانه کدو تنبل را روی یک گروه ۴۷ نفره از بیماران مبتلا به هایپرپلازی خوش خیم پروستات را طی یک بازه زمانی ۱۲ ماهه دنبال کرد. نتایج کسب شده نشان داد که روغن دانه کدو تنبل به اندازه درمانی مکمل در کاهش حجم پروستات و به حداکثر رساندن جریان ادرار در این بیماران موثر بوده است.

کدو تنبل و سلامت قلب

تاثیر مصرف مغزهای خوراکی و دانه ها دیر زمانی است که با بهبود سلامت قلب پیوند خورده اند. با این وجود، یک دانه پاییزی بیش از دیگران در این زمینه مشهور است. بنابر مطالعه موسسه ملی سلامت آمریکا، دانه های کدو تنبل گنجی طبیعی از فیتواسترول ها هستند. این مواد شیمیایی گیاهی جذب کلسترول روده را مهار می کنند که به معنای کاهش مجموع پلاسما و سطوح کلسترول بد (LDL) خون است.

کدو تنبل و کنترل اشتهاش

 

کدو تنبل از محتوای فیبر بالایی برخوردار است و می تواند به کنترل اشتها و در نتیجه وزن شما کمک کند. با نگاهی به داده های تغذیه ای کدو تنبل می توان دید که یک فنجان از پوره کدو تنبل حاوی تنها ۵۰ کالری و فاقد هر گونه چربی است. این در شرایطی است که همین میزان کدو تنبل دارای ۳ گرم فیبر است. فیبر احساس سیری طولانی‌تر پس از هر وعده غذایی را به همراه دارد. در نتیجه، تمایل کمتری به مصرف میان وعده در شما ایجاد می شود.

دانه های کدو تنبل و انگل ها

به گفته دبی ادسون، دکتر داروساز، این که دانه های کدو تنبل همچنان در برخی مناطق جهان برای درمان انگل های روده مانند کرم های نواری مورد استفاده قرار می گیرد، دلیلی دارد. دانه های تازه کدو تنبل دیر زمانی است که به عنوان درمانی سنتی برای کمک به خروج انگل های روده ای در کشورهای مختلف جهان مورد استفاده قرار می گیرد.

کدو تنبل و سلامت پوست

 

پژوهشگران کلینیک مایو مصرف کدو تنبل را با در اختیار داشتن پوستی شاداب‌تر و درخشان‌تر پیوند داده اند. کدو تنبل منبع خوبی برای روی، ویتامین C، و ویتامین A است که همگی آنها به بازسازی پوست، کاهش منافذ، تنظیم تولید چربی، و محافظت در برابر آسیب رادیکال های آزاد کمک می کنند.

شما می توانید یک ماسک صورت خانگی تهیه شده از کدو تنبل، عسل، و شیر را روی پوست تمیز خود بمالید و پس از ۱۵ دقیقه آن را با آب گرم به خوبی شست و شو دهید.

کدو تنبل و افزایش میل جنسی در مردان

 

کدو تنبل از جمله مواد غذایی شناخته شده برای تولید اسپرم های سالم و تولید تستوسترون است. ذخیره بالای روی در کدو تنبل نقشی کلیدی در افزایش میل جنسی مردانه، باروری و توان فرد ایفا می کند.

منبع: خبر فارسی

در مصرف این ۸ سبزی دقت کنید

سلامت نیوز: برخی سبزیجات با وجود اینکه ویتامین ها و مواد معدنی خوبی به بدنمان می رسانند، باعث خوش آب و رنگ شدن پوستمان می شوند، موها را تقویت کرده و به تخت شدن شکممان کمک می کنند ممکن است برای برخی دیگر عوارضی نیز در پی داشته باشند…

همه ما به کودکانمان توصیه می کنیم که سبزیجات بخورند و گاه مثلاً بروکلی پخته شده را به زور به خوردشان می دهیم. در کودکی خودمان نیز والدینمان این وظیفه را بر عهده داشتند. امروزه در اکثر مطالب علمی پزشکی نیز مطالعه می کنید که روزانه باید چندین واحد میوه و سبزیجات مصرف شود. شکی نیست که سبزیجات سرشار از مواد مغذی مورد نیاز بدن هستند اما شرایط بدنی افراد با هم متفاوت است و قرار نیست هر ماده غذایی برای همه مفید باشد. در واقع گاهی یک ماده غذایی که برای خیلی از افراد مفید و تقویت کننده بدن است ممکن است برای عده ای دیگر دردسرساز شود و یا اینکه استفاده افراطی از آن باعث ایجاد مشکل شود.

در واقع سبزیجاتی که توصیه می شود با وجود اینکه ویتامین ها و مواد معدنی خوبی به بدنمان می رسانند، باعث خوش آب و رنگ شدن پوستمان می شوند، موها را تقویت کرده و به تخت شدن شکممان کمک می کنند ممکن است برای برخی دیگر عوارضی نیز در پی داشته باشند یا در صورت زیاده روی در مصرف اشکال ایجاد کند. بنابراین در انتخاب سبزیجات مانند هر ماده غذایی دیگر باید شرایط بدنی، وضعیت دستگاه گوارش و نوع سوخت و ساز بدنتان را در نظر بگیرید. در این مطلب در خصوص ۸ سبزی که ممکن است برای افرادی مشکلاتی را به بار بیاورد بیشتر صحبت می کنیم. لطفاً با ما همراه باشید.

فلفل دلمه ای

فلفل دلمه ای یکی از سبزیجات فوق العاده تابستانی با انواع رنگ ها و سرشار از آب است. این ماده غذایی به خانواده سولوناسه تعلق دارد یعنی هم خانواده بادمجان، سیب زمینی، گوجه فرنگی و غیره است. واقعیت این است که تمام این سبزیجات حاوی سولانین است که میزان بالای آن به عنوان یک آلکالوئید سمی شناخته می شود. البته سیب زمینی یا بادمجان به صورت خام مصرف نمی شود و فرآیند پخت و پز سولانین را از بین می برد. اما فلفل دلمه ای و گوجه فرنگی که یار سالادها محسوب می شوند به صورت خام مصرف می شوند. بنابراین زیاده روی در مصرف آن ها می تواند دردسرساز شود بخصوص زمانی که با معده خالی مصرف شوند. اگر معده حساسی دارید از مصرف این مواد غذایی به میزان زیاد خودداری کنید.
بروکلی

بروکلی سرشار از ویتامین B، ویتامین C و همچنین مس و در عین حال خواص آنتی اکسیدانی بالایی است. اما این سبزی بخصوص در افرادی که دستگاه گوارش حساسی دارند باعث بروز نفخ و باد شکم می شود. بروکلی در حین گوارش میزان زیادی گاز در روده آزاد می کند. در این صورت علاوه بر ایجاد ناراحتی معده و تورم شکم باعث ایجاد گاز زیاد نیز می شود. در نتیجه بهتر است که حین مصرف آن به این نکته نیز توجه کرده و دچار افراط نشوید.

 

کلم بروکسل
متأسفانه با فناوری های جدید سبزیجات را تغییرات ژنتیکی می دهند. ذرت نیز یکی از این سبزیجات است و بعد از این بر اثر تغییرات ژنتیکی حاوی پروتئین هایی خواهند شد که بدن ما با آن ها بیگانه است. کلم بروکسل نیز مانند بروکلی می تواند باعث بروز دل درد و تورم شکمی شود. اما عوارض آن به همین جا ختم نمی شود. این کلم مانند دیگر اعضای خانواده کلم ها باعث ایجاد گازهای بد بو (تشکیل شده از رافینوز و سولافات موجود در آن) می شود. رافینوز قندی دیرهضم و بدهضم است که صرفاً در زمان عبور از روده بزرگ جذب بدن می شود و گاز زیادی تولید می کند. در حالی که سولفات مسئول بوی خاص گازهایی است که در اثر مصرف این سبزیجات تولید می شوند.

سبزیجات کنسروی

درست است که در نبود سبزیجات تازه می توان به انواع کنسروی آن ها رجوع کرد اما واقعیت این است که سبزیجات داخل قوطی از نظر ویتامین فقیر بوده و در عوض تا دلتان بخواهد نمک، قند و مواد نگهدارنده دارند. بهتر است تا حد امکان از این نوع سبزیجات دور باشید و در صورت استفاده نیز از انواعی که روی برچسب شان «فاقد نمک» قید شده است انتخاب کنید.
کرفس

کرفس بهترین دوست تناسب اندام است. این سبزی پرخاصیت کم کالری بوده و سرشار از فیبر است. اما استفاده زیاد آن بخصوص در افراد حساس می تواند باعث بروز مشکلات گوارشی و تحریک معده شود. نتایج پژوهشی که در دپارتمان کشاورزی آمریکا انجام شده نشان می دهد که کرفس حاوی حدود ۶۸ نوع باقیمانده آفت کش های مختلف است که باعث بروز اختلالات هورمونی می شوند.

ذرت
سبزیجات داخل قوطی از نظر ویتامین فقیر بوده و در عوض تا دلتان بخواهد نمک، قند و مواد نگهدارنده دارند. بهتر است تا حد امکان از این نوع سبزیجات دور باشید

متأسفانه با فناوری های جدید سبزیجات را تغییرات ژنتیکی می دهند. ذرت نیز یکی از این سبزیجات است و بعد از این بر اثر تغییرات ژنتیکی حاوی پروتئین هایی خواهند شد که بدن ما با آن ها بیگانه است. این مسئله عامل بروز مشکلات مربوط به عدم تحمل مواد غذایی است و می تواند به بروز واکنش های آلرژیک جدی منتهی شود. به عقیده متخصصان ذرت تبدیل به یک ماده آلرژی زای رایج در آمریکای شمالی شده است. باید فراموش کرد که در کشورهای صنعتی از این سبزی برای چاق کردن گاوها نیز استفاده می شود. ذرت سرشار از قند است و بنابراین لازم است که در مصرف آن دچار افراط نشوید.
نخودفرنگی

نخودفرنگی نیز مانند ذرت و سیب زمینی جزو سبزیجات نشاسته ای است. این نخودهای سبزرنگ کوچک شاخص گلیسمی بالایی دارند و به سرعت قند خون را بالا می برند. این مسئله نیز می تواند منجر به چاقی و احساس گرسنگی زودهنگام بعد از غذا شود. بنابراین اگر سوخت و ساز بدنتان پایین است و تحرک زیادی ندارید در مصرف این قبیل سبزیجات احتیاط کنید.
اسفناج

اسفناج حاوی میزان بالایی ویتامین A و C بوده و خواص آنتی اکسیدانی دارد؛ بنابراین برای بدن لازم است البته به شرطی که از انواع ارگانیک و طبیعی آن ها استفاده شود. نتایج پژوهشی که در سایت What s On My Food به چاپ رسیده است، نشان می دهد که با مصرف اسفناج غیرارگانیک میزان زیادی نیز بقایای آفت کش ها وارد بدن می شود.
منبع: سلامت نیوز

کشت خیار

مقدمه:

اصل این گیاه نیز مانند دیگر گیاهان خانواده کدوئیان از جنوب شرق آسیا می باشد یعنی درهندوستان وچین جنوبی و مرکزی کاشت خیار از ۳ تا ۴ هزار سال قبل معمول بوده است.

خاک:

برای رشد مناسب خیار خاک لومی حاصلخیز با زهکشی خوب توصیه می شود.

نور:

تمام سبزی های تیره کدوئیان گیاه فصل گرم می باشند و برای حصول نتیجه مطلوب نیاز بالایی به نور خورشید دارند.

خیار را می توان هم درخانه و هم در هوای آزاد  کشت کرد. در مناطق معتدل و معتدل سرد مانند تهران ، اصفهان ، کرج و شمیرانات یکی از مواقعی که می توان خیار را در هوای آزاد کشت نمود اواخر مردادماه می باشد که تحت عنوان کشت پائیزه انجام می گیرد .بنابراین در بهار و تابستان درفضای آزاد ودر پائیز و زمستان در داخل آپارتمان و یا گلخانه و یا در زیر نایلون می توان به کشت خیار پرداخت .

در صورتیکه زمان کشت درجه حرارت هوا کمتر از ۱۵ درجه سانتیگراد باشد بذرها سبز نخواهند شد .

ولی در درجه حرارت ۲۰ درجه سانتیگراد پس از ۶ روز و در ۲۵ درچه سانتیگراد پس از ۴ روز و در حرارت ۳۰ تا ۳۵ درجه سانتیگراد پس از ۳ روز جوانه ها از خاک خارج می شوند.

دما:

خیار محصول فصل گرم است و در دمای ۳۰-۱۸ درجه سانتی گراد بهترین رشد خود را دارد.

آبیاری:

هر ۷-۵ روز نیاز به آبیاری دارد و آبیاری آن باید به آرامی انجام شود.

کود:

نیاز کودی خیار شامل ۸۰-۶۰ کیلوگرم ازت و به همین مقدار اسید فسفریک و ۱۲۰-۹۰ کیلوگرم در هکتار پتاس می باشد.

روش کاشت:

برای کاشت خیار باید اول زمین را با کودهای حیوانی و شیمیایی حاصلخیز کرده و سپس با ایجاد جوی پشته هایی اقدام به کاشت بذر خیار کرد.

بذر خیار را مستقیما در عمق ۲ تا ۳ سانتیمتری زمین می کارند و بهترین روش طریقه خطی می باشد .

فاصله بوته ها از یکدیگر ۵۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر مناسب است .

با گره زدن یک نخ به سر بوته ها، آن ها را به بالا بکشید تا فضای کمتری را برای رشد اشغال کنند.

 

خیار را به دو روش می توان کشت کرد

۱- کاشت مستقیم : در این روش می توان بذر ها را قبلا در پارچه نم دار پنبه ای به مدت ۴۸ ساعت در دمای معمولی اطاق خیساند .سپس بذور را در محل مورد نظر کاشت و آنگاه با کمی شن شسته روی آن را پوشاند .بذور سالم  باید در شرابط آب و هوای مناسب گلخانه ظرف ۲ تا ۳ روز برگ های لپه ای ظاهر نمایند . پس از دو سه برگی شدن بوته های خیار سایر نهال های کمکی با قیچی قطع می شوند .در کشت مستقیم ممکن است میزان سبز شدن بذر خیارها به دلایلی از جمله حشرات و آفات – سله بستن روی بذر و غیره کاهش یابد .

۲- کشت غیر مستقیم

منظور از کشت غیر مستقیم همان کاشت نشاء می باشد. که برای کاشت از این طریق نشاء آن را باید در اواسط فصل بهار تهیه کنید.

آفات:

از آفات مهم خیار می توان از شته، تریپس ، کفشدوزک ۱۲ نقطه ای خیار ،آبدزدک ، کنه های تار عنکبوتی ،نوعی کرم خیار ،مگس خربزه ،کنه و نماتد ها نام برد که با انواع حشره کش ها قابل کنترل هستند.

منبع ۱

  کاشت خیار در خانه
خیار یک میوه مغذی است که به روش های گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد. کاشت خیار در خانه به این معنی است که شما می توانید در تمام طول سال به این میوه دسترسی داشته باشید. زمانی که خیار خارج از خانه کاشته می شود، فضای زیادی را اشغال می کند. اما شما می توانید گونه ای از خیار را در خانه، در یک گلدان مناسب بکارید که تولید میوه کند و به گرده افشانی هم نیازی نداشته باشد.
مراحل کاشت خیار
۱ – بذر هیبرید خیار که نیازی به گرده افشانی ندارد را تهیه کنید. در هنگام خرید بذر خیار، گونه ای را انتخاب کنید که خوشه ی آن کوتاه باشد تا فضای کمتری را اشغال کند.
۲ – یک گلدان بسیار بزرگ انتخاب کنید. خیار حتی در گونه های با خوشه ی کوتاه، نیاز به فضای زیادی برای رشد دارد. شما همچنین می توانید گلدان خیار را از جایی آویزان کنید تا فضای کمتری بگیرد.
۳ – برای کمک به زهکشی و جلوگیری از خیس شدن ریشه خیار، چند سنگ کوچک (خرده ریز خاک رس یا شن) در ته گلدان قرار دهید.
۴ – گلدان خود را با مخلوطی از خاک و کمپوست پر کنید (۵۰ درصد خاک، ۵۰ درصد کمپوست) . شما می توانید از خاک باغ خود استفاده کنید، اما ممکن است برخی آفات به طور ناخواسته به خانه شما وارد شوند.
۵ – چهار یا پنج بذر خیار در عمق ۱۲ میلیمتری بکارید. در صورت امکان بذرها را با فاصله ۱۲ میلیمتری از هم بکارید. اگر خیلی نزدیک به هم کاشته شوند مانع رشد یکدیگر خواهند شد.
کاشت خیار
۶ – بعد از اتمام کاشت، به بذرها به طور کامل آب بدهید اما به صورتی که خاک آبکی نشود. چند بار آب بدهید تا زمانی که آب از ته گلدان خارج شود.
کاشت خیار
۷ – گلدان خیار خود را پشت یک پنجره آفتابی قرار دهید. برای رشد بهینه، گیاه باید حداقل ۶ ساعت نور خورشید در روز دریافت کند.
۸ – اجازه دهید نهال  به اندازه ۵ تا ۷ سانتی متر بلند شود.
۹ – ۲ گیاه که از بقیه قوی تر به نظر می رسند را شناسایی کنید و بقیه را به طوری که خاک به هم نریزد به آرامی از خاک بیرون آورید.
کاشت خیار
۱۰ – اجازه دهید ۲ گیاه باقی مانده تا ارتفاع ۲۵ سانتی متر رشد کنند. اگر به نظر می رسد گیاه به اندازه کافی نور دریافت نمی کند جای آن را تغییر دهید.
آموزش کاشت خیار
۱۱ – گیاه قوی تر را انتخاب کنید و دیگری را از ریشه بیرون آورید. این کار باعث می شود شما یک گیاه قوی و سالم که به خوبی میوه تولید می کند داشته باشید.
کاشت خیار
۱۲ – یک چوب یا یک داربست کوچک در نزدیکی بوته خیار قرار دهید. در این صورت گیاه هر روز به اندازه ۳ سانتی متر بالا می رود که بستگی به میزان نوری که از خورشید دریافت می کند دارد.
۱۳ – به گیاه خود آب بدهید به طوری که خاک مرطوب بماند(سعی کنید از پاشیدن آب بر روی برگ ها جلوگیری نمایید). اطمینان حاصل کنید که آب از پایین گلدان تخلیه می شود . در این صورت شما می دانید که ریشه هم مرطوب شده است.

منبع ۲

منابع :

منبع ۱: سایت کشت زار با اندکی ویرایش

منبع ۲ : سایت بذرام با اندکی ویرایش

مارچوبه

مارچوبه Asparagus

نام علمی Asparagus officinalis

گیاه شناسی

گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن تا چند متر می رسد و دارای شاخه های نسبتا چوبی و صاف می باشد .

مارچوبه بصورت وحشی در اکثر نقاط دنیا می روید برگهای آن فلسی شکل بوده که از کنار آنها شاخه هایی باریک و دراز و سبز رنگ بصورت دسته های ۳ تا ۸ تائی خارج می شود .

بعلت زیبا بودن این گیاه را بصورت تزئینی در باغچه ها می کارند و آن را در اوائل پائیز می چینند .

این گیاه از قدیم الایام مورد استفاده بشر بوده است و حتی در اهرام ثلاثه مصر نقاشی هایی وجود دارد که مارچوبه را نشان می دهد .

مارچوبه را می توان بصورت مختلف مصرف کرد . باید مارچوبه را با کمی آب و حرارات کم در ظرف های ضد زنگ پخت و تقریبا نیمه خام آنرا برداشت . آب مارچوبه را دور نریزید و از آن برای سوپ استفاده کنید زیرا دارای ویتامین و املاح می باشد . وقتیکه مارچوبه می خرید دقت کنید تازه باشد .

شاخه های  تازه راست و نرم بوده و نوک آن نباید باز شده باشد و اگر فلسهای نوک آن باز باشد نشانه این است که گیاه مدت زیادی مانده و کهنه شده است .

خواص داروئی:

از نظرطب قدیم ایران مارچوبه گرم و خشک است بنابراین آنهایی که سرد مزاج هستند باید آنرا با عسل بخورند و آنهایی که گرم مزاج هستند باید آنرا با سرکه بخورند .

گیاهی است ادرار آور و دارای خواص زیادی است

۱)خوردن آن دید چشم را تقویت می کند

۲)برای تقویت نیروی جنسی مفید است

۳)ضعف مثانه را برطرف می کند

۴)برای تقویت قلب مفید است

۵)ملین است و یبوست را برطرف می کند

۶)تب بر است

۷)به علت داشتن کلروفیل خونساز است و کسانیکه کم خون هستند باید از آن استفاده کنند .

۸)به ساختن گلبولهای قرمز خون کمک می کند در غذا مصرف میشود.

فایل اصلاح مارچوبه را از اینجا یا بخش دانلود رایگان دریافت نمایید

منبع از سایت پارسی تب قدیم

بادرنجبویه (Melissa officinalis)

مشخصات گیاهشناسی بادرنجبویه

بادرنجبویه گیاهی علفی و چند ساله است. منشا اصلی این گیاه شرق مدیترانه و جنوب اروپا گزارش است. روی ریزوم‌ها گره‌های خاصی وجود دارد، از این گره‌ها استلون ها و سایر انشعاب‌ های ریشه ‌ای به رنگ قهوه ‌ای روشن خارج می‌شود.ارتفاع گیاه متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویش آن بستگی دارد و بین ۵۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر است. ساقه مستقیم است ولی به ندرت ممکن است به صورت خوابیده روی زمین قرار گیرد (ساقه ‌ی گیاهان جوان معمولاً به صورت خوابیده رشد می‌کند). برگ‌ ها پهن، تخم ‌مرغی شکل به طول ۳ تل ۶ سانتی ‌متر و به صورت متقابل روی ساقه قرار می‌گیرند. برگ‌ها به رنگ سبز تیره هستند، سطح آن‌ ها ناصاف و برجستگی ‌های متعددی دارند. این گیاه گل‌هایی سفید یا متمایل به زرد رنگ دارد که ما بین ماه‌های ژوئن تا اکتبر شکوفه می ‌دهد. گل‌ها در قسمت فوقانی گیاه و در ناحیه ‌ی زاویه برگ‌ ها تشکیل می‌ شوند. غنچه‌ ها معمولاً زرد‌رنگ هستند که پس از باز شدن به گل ‌های سفید یا بنفش تبدیل می‌ شوند.

میوه‌ بادرنجبویه فندقه‌ چهار قسمتی و به طول ۱ تا ۱/۵ میلی ‌متر است. بذر تخم‌مرغی شکل و رنگ آن تیره و براق، معمولاً سیاه رنگ است. وزن هزار دانه ۰/۶ تا ۰/۷ گرم است. بذر‌های ۴-۳ ساله از قوه رویشی مناسبی برخوردارند. برای این گیاه سه گونه که به طور وحشی می ‌روید گزارش شده است:

officinalis, M. inodora, M. altissima

پیکر رویشی گیاه بوی خاصی تقریبا شبیه به لیمو دارد. اندام ‌های هوایی گیاه به خصوص برگ ‌ها محتوی اسانس هستند. مقدار اسانس در گونه‌ های مختلف متفاوت و بین ۰/۲ تا ۰/۵ درصد است. مهم ‌ترین ترکیبات تشکیل دهنده‌ی اسانس را سیترونلال (۲۰ تا ۵۰ درصد) تشکیل می‌ دهد. از ترکیبات دیگر اسانس می‌توان سیترال، ژرانیول، لینالول و استات اوگنول نام برد. اسانس به مقدار بسیار کم حاوی موادی نظیر اسید رزماری،  اسید‌های فنولیک یک کربنه و فلاونویید است. بذر‌ها سه الی چهار سال از قوه‌ی رویشی مناسبی برخوردارند.

رویش گیاه از طریق بذر به کندی انجام می‌گیرد. رویش گیاهان چند‌ساله در اویل بهار پس از گرم شدن هوا آغاز می‌شود. اندام‌ های هوایی گیاه در زمستان بر اثر سرمازدگی خشک می‌ شوند. در این حالت ریشه زنده است و از فعالیت خفیفی برخوردار است. گل ‌ها اواسط تابستان (اواخر تیر، اویل مرداد) ظاهر می‌ شوند و نکتار زیادی نیز تولید می‌ کنند. بوی معطر گل ‌ها باعث جلب حشرات، به خصوص زنبور‌های عسل می‌شود. تغذیه نکتار گل‌ها توسط زنبور‌ها سبب افزایش تولید عسل می‌شود. میوه‌ ی آن از اواسط تابستان (اواخر مرداد) به تدریج می ‌رسد. پس از رسیدن، دانه ‌ها به اطراف پراکنده می ‌شوند.

تاریخچه و پراکنش بادرنجبویه

بادرنجبویه از گیاهان دارویی و معطری است که مردم برخی سرزمین‌ها از مدت‌ها پیش خواص دارویی آن را می‌ دانستند و برای درمان برخی از بیماری ‌ها از آن استفاده می‌ کردند. از برگ ‌ها و پیکر رویشی این گیاه در دارونامه‌ های معتبر به عنوان دارو یاد شده است .  پرورش بادرنجبویه از زمان‌ های بسیار گذشته در بین ملل مختلف جهان به منظور درمان بیماری ‌ها معمول بوده است. پزشکان و دانشمندان قدیم در قرن چهارم قبل از میلاد مسیح، از این گیاه و خواص بیشمار ان در آثار خود یاد کرده ‌اند. گیاه فوق نخستین بار در قرون وسطی به عنوان تقویت‌کننده قلب در درمان بیماری ‌ها به کار رفته است. ابوعلی سینا ان را در ردیف دارو‌های مقوی قلب جای داده و از آن به عنوان تقویت کننده نیرو‌های حیاتی بدن نام برده است. منشاء اصلی این گیاه شرق مدیترانه و جنوب اروپا گزارش شده است. در برخی منابع نیز از آسیای غربی و آفرقای شمالی به عنوان منشاء آن یاد شده است. جمعیت بادرنجبویه در تمام کشور‌های مدیترانه ‌ای از جمله مناطق ساحلی ترکیه و شمال ایران توزیع شده است. در ایران انتشار جغرافیایی و پراکنش آن در شمال و شمال شرق در جنگل‌ های گلستان، گنبد کاووس، در استان مازندران، دره هراز، نزدیک آمل بین شهر بابل و فریدونکنار و تنکابن می ‌باشد. در غرب کشور در کرمانشاه، ریجاب بیشه، و لرستان، در مرکز در استان تهران و اطراف آن در ارتفاعات توچال و پس قلعه و مناطق بین کرج و قزوین دیده شده است.

وجه تسمیه این گیاه این است که اگر برگ بادرنجبویه را بین دو انگشت فشار داده و له کنند بوی عطر مطبوعی شبیه بوی بادرنگ (Citrus medica) یا شبیه لیمو از آن استشمام می‌شود که این وجه تسمیه گیاه به فارسی است و چون بوی شبیه مشک می ‌دهد آن را فرنگ مشک یا فرنجمشک یا قرنفل بستانی نیز می ‌نامند. ابوعلی سینا به سبب خواص این گیاه، بادرنجبویه را مفرح‌ القلب نامیده است. وجه تسمیه آن در زبان لاتین این است که به زنبور عسل ملیسا می‌گویند و چون گل این گیاه فوق ‌العاده مورد علاقه‌ ی زنبور عسل است این گیاه را نیز ملیسا و به یونانی ملیسافولون یا برگ زنبور عسل نامیدند. سابقاّ مرسوم بوده که برای گرفتن زنبور عسل برگ بادرنجبویه را خرد کرده و در محل مورد نظر که می ‌خواسته‌اند زنبور‌ها جمع شوند، می ‌ریخته‌اند.

نیاز‌های اکولوژی

بادرنجبویه در طول رویش به هوای گرم و نور کافی نیاز دارد. بذرها دردمای ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتی گراد جوانه می زنند. ولی دمای مناسب برای جوانه زنی ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتی گراد است. درجه حرارت مطلوب در طول رویش گیاه ۲۰ تا ۲۲ درجه سانتی گراد است. بادرنجبویه برای مدتی قادر به تحمل درجه حرارت‌ های پایین ۲۰- تا ۲۵- درجه سانتی‌گراد می ‌باشد. برای گیاهان مسن درجه حرارت ‌های پایین برای مدت طولانی مضر بوده و تأثیر نامطلوبی بر رشد و نمو و همچنین مواد مؤثره آن‌ها بر جای می‌گذارد. ریشه بادرنجبویه نسبتا طویل است. این ریشه به جذب رطوبت از اعماق زمین قادر بوده و برای مدتی خشکی را تحمل می‌نماید. رویش گیاه در سایه نه تنها سبب کند شدن رشد و نمو گیاه می‌شود، بلکه در کاهش کمیت و کیفیت اسانس آن نیز موثر است.

بادرنجبویه در هر نوع خاکی قادر به رویش است و خاک‌ های با بافت متوسط و غنی از ترکیبات کلسیم و مواد و عناصر غذایی، برای رویش این گیاه بسیار مناسب است. بادرنجبویه قادر است خشکی را برای مدتی تحمل کند ولی کم ‌آبی و خشکی‌ های طولانی سبب خشک شدن آن می ‌شود. در هر دوره آبیاری گیاهان ۳۰ تا ۴۰ میلی‌متر باید آبیاری شوند. اسیدیته خاک برای بادرنجبویه ۴/۸ تا ۸ مناسب است .

کاشت بادرنجبویه

بادرنجبویه را می‌توان توسط بذر یا از طریق رویشی تکثیر کرد. بذر گیاه بادرنجبویه دارای قوه رویشی کمی است. لذا برای افزایش قوه رویشی بذر‌ها را باید به مدت ۱۶ تا ۲۰ ساعت در آب و دمای محیط خیساند یا این که آن‌ها را ۴۸ ساعت در دمای صفر درجه سانتی‌ گراد قرارداد. تکثیر توسط بذر به دو روش مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌ گیرد.

کشت مستقیم: بادرنجبویه را در زمان مناسب (اواخر پائیز) به صورت ردیفی کشت می‌ کنند. بذر‌هایی که اواخر پائیز کشت می ‌شوند پس از طی دوره سرمای زمستان در اوایل بهار سبز می ‌شوند. رشد اولیه بادرنجبویه بسیار کند و بطئی است و علف‌ های هرز می ‌توانند بدون رقابت به سرعت توسعه یابند و رویش گیاهان مورد نظر را تحت تأثیر قرار دهند. از این رو کشت مستقیم مناسب نیست و تنها در سطوح کوچک توصیه می ‌شود.

کشت غیر مستقیم: در زمان های یاد شده بذر ها را در خزانه (اعم از خزانه هوای آزاد یا خزانه زیر پلاستیک)که بستر آن به همین منظور تهیه شده کشت می ‌کنند. پس از کاشت به منظور ایجاد تراکم در بستر سطحی خاک، غلتک مناسبی زده می‌ شود. آبیاری منظم و مبارزه با علف‌ های هرز در طول رویش گیاهان نقش عمده‌ای درسرعت رشد بادرنجبویه دارد. در زمان مناسب نشاء‌ها را به زمین مورد نظر باید منتقل کرد.

تکثیر رویشی: تکثیر رویشی از طریق تقسیم بوته انجام می‌ گیرد. گیاهان دو تا سه ساله را باید از خاک خارج کرد. پس از تمیز کردن ریشه از علف ‌های هرز و جدا کردن قسمت ‌های پوسیده و آلوده بر حسب اندازه پایه مادری آن را به سه تا چهار قطعه تقسیم می‌ کنند. هر بوته شامل ریشه ساقه و چند برگ باشد. از آنجا که تکثیر رویشی کار. هزینه‌ ی زیادی را تحمیل می‌کند. لذا از این روش تکثیر در شرایط خاص استفاده می‌شود .

تناوب کاشت

چون بادرنجبویه چهار تا پنج سال در یک منطقه باقی می ‌ماند، لذا انتخاب زمین مناسب و همچنین تناوب کشت مناسب با سایر گیاهان ضررورت دارد. اگر چه بادرنجبویه را با هر گیاهی می‌توان به تناوب کشت کرد ولی بهتر است با آن دسته از گیاهانی کشت شوند که نه تنها سبب گسترش علف‌ های هرز نشوند بلکه دوره رویشی کوتاهی نیز داشته باشند تا پس از برداشت فرصت کافی برای آماده سازی زمین وجود داشته باشد. بادرنجبویه را می‌توان چهار تا پنج سال متوالی در یک زمین کشت کرد. پس از این مدت باید با گیاهان مناسب به تناوب کشت شود.

مواد و عناصر غذایی مورد نیاز

به منظور افزایش عملکرد برگ و  پیکر رویشی و همچنین برای افزایش مواد مؤثره با کیفیت مناسب وجود مواد و عناصر غذایی کافی در خاک ‌هایی که بادرنجبویه کشت می ‌شود ضروری است.

درفصل پـــاییز قبل کاشت و هنگام آماده ‌سازی خاک افزودن کود‌های حیوانی کـاملا پوسیده به مقدار ۲۵ تا ۳۰ تن در هـکتار، نقش عمده‌ای در افـــــزایش عملکرد گیاه دارد. پس از افزودن کود حــــیوانی به خاک، با انجام شخم مناسبی باید آن را به عمق ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌مـــتری زمین منتقل نمود. نحوه اضافه کردن کود‌های شــیمیایی به خاک ‌های مختلف متفاوت بوده و به شرایط اقلیمی و بافت خاک بستگی دارد. میزان ۵۰ تا۷۰ کیلوگرم در هکتار ازت، ۵۰ تا۶۰ کیلو در هکتار اکسید فسفر و ۸۰ تا ۱۰۰ کیلو در هکتار اکسید‌پـــتاس در فصل پاییز یا زمستان قبل از کشت گــیاهان به عنوان مــــقادیر پایه، به خاک باید اضافه شود. همچنین افزودن ۲۰ تا ۳۰ کیلو‌گرم در هکتار ازت در فواصل بین ردیف ‌ها در فصل بهار پس از رویش گیاهان نتایج مطلوبی در افزایش عملکرد دارد. کاربرد محلول‌ های غذایی مانند واکسال و یا میکرامید به مقدار چهار تا شش لیتر در هکتار، دو تا سه هفته قبل از برداشت به طور چشمگیری سبب افزایش عملکرد پیکر رویشی می‌شود.

آماده سازی خاک

فصل پاییز قبل از کاشت گیاه افزودن کود‌های حیوانی و یا شیمیایی مناسب و انجام شخم عمیق در خاک‌هایی که بادرنجبویه کشت می‌شود. در صورتی که به کاشت مستقیم بذر در زمین اصلی اقدام می‌شود، کار زیادی باید روی این زمین ‌ها انجام داد. به طوری که این زمین ها فاقد هر گونه علف هرز و یا بذر آن‌ ها باشد. از این رو قبل از کاشت باید مبارزه شیمیایی و مکانیکی با علف‌ های هرز انجام گیرد. در صورتی که تکثیر به روش غیر مستقیم صورت گیرد (انتقال نشاء از خزانه به زمین اصلی) زمین باید فاقد هر گونه پستی و بلندی و سنگ و کلوخ باشد. مدت کوتاهی قبل از کشت و در فصل بهار باید به وجین علف های هرز اقدام نمود.  

تاریخ و فواصل کاشت

اواخر پاییز (آذر) زمان مناسبی برای کشت مستقیم بذر در زمین اصلی است. در اینصورت ۶۰ سانتی ‌متر فاصله ردیف‌ های کاشت از یکدیگر مناسب می ‌باشد. عمق بذر موقع کاشت باید ۰/۵ تا ۱ سانتی‌متر باشد. در کشت مستقیم بذر مورد نیاز برای هر هکتار زمین ۸ تا ۱۰ کیلوگرم است.

در کشت غیر مستقیم، زمان مناسب برای کشت بذر در خزانه هوای آزاد اواسط بهار (اواخر فروردین، اوایل اردیبهشت) می ‌باشد. ولی زمان مناسب برای کشت بذر درخزانه زیر پلاستیک اواخر زمستان (اواخر بهمن) خواهد بود. در کشت غیر مستقیم (اعم از خزانه هوای آزاد یا زیر پلاستیک) فاصله ردیف ‌ها از یکدیگر ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر و عمق بذر ۰/۵ سانتی ‌متر مناسب است. برای هر هکتار زمین به ۰/۵ کیلوگرم بذر با کیفیت مطلوب نیاز است. از هر متر مربع محیط خزانه می‌توان ۲۵۰ تا ۳۰۰ نشاء بدست آورد. اواخر تابستان (شهریور) زمان مناسبی برای انتقال نشاء از خزانه هوای آزاد و اواسط اردیبهشت ماه نیز زمان مناسبی برای انتقال نشاء از خزانه زیر پلاستیک به زمین اصلی است. در کشت غیر‌مستقیم نشاء‌ها در ردیف‌هایی به فاصله ۵۰ تا ۶۰ سانتی‌متر به زمین اصلی منتقل می‌شوند. فاصله دو بوته در طول ردیف ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر مناسب است. برای هر هکتار زمین به ۵۰ تا ۶۵ هزار نشاء نیاز است. زمان مناسب برای تکثیر رویشی باردنجبویه اواخر تابستان (اواسط شهریور) می ‌باشد.

مراقبت و نگهداری

چون رشد اولیه بادرنجبویه کند و بطئی است و علف های هرز می توانند بدون رقابت توسعه یابند لذا کنترل علف‌های هرز قبل از کاشت و تهیه بستر فاقد علف‌ های هرز برای کشت این گیاه ضرورت دارد. در سال اول رویش تا قبل از بسته شدن فواصل بین ردیف‌ها بر اثر رشد گیاهان دو تا سه بار باید اقدام به وجین مکانیکی علف ‌های هرز نمود. در سطوح کوچک کشت مبارزه مکانیکی به تنهایی کافی است، ولی در سطوح وسیع کشت وجین مکانیکی به تنهایی کافی نیست و به موازات آن باید از علف‌کش ‌های مناسب استفاده نمود.

در کشت مستقیم، اوایل بهار و در کشت غیر‌مستقیم پس از انتقال نشاء‌ ها به زمین اصلی از علف‌کش مرکازین به مقدار ۳ تا ۴ کیلوگرم در هکتار می‌توان استفاده کرد. برای مبارزه با علف ‌های هرز گیاهان دو ساله و یا بیشتر اوایل بهار قبل از رویش مجدد از علف‌کش مرکازین به مقدار ۴ تا ۶ کیلوگرم در هکتار یا از علف‌کش پاتوران به مقدار ۳/۵ تا ۵ کیلوگرم در هکتار به صورت محلول ‌پاشی می‌توان استفاده کرد. از این علف‌کش‌ها تا اولین برداشت پیکر رویشی چند بار می‌توان استفاده نمود. پس از اولین برداشت می‌توان از علف‌کش مرکازین به مقدار ۳ کیلوگرم استفاده کرد.

بادرنجبویه ممکن است در طول رویش مورد حمله بعضی آفات یا عوامل بیماری ‌زا قرار گیرد. در طول رویش بادرنجبویه، لارو بعضی حشرات ممکن است صدمه‌های جبران‌ناپذیری به محصول وارد کنند. از این رو قبل از کشت برای مبارزه با این لارو‌ها می‌توان از بازودین ۵گ به مقدار ۳۰ کیلوگرم در هکتار یا بازودین ۱۰گ به مقدار ۱۵ کیلوگرم در هکتار به صورت محلول ‌پاشی در خاک استفاده نمود. همچنین می‌توان از طعمه مسموم با محلول یک درصد آزودرین و ملاس چغندرقند یا سبوس برنج علیه این لارو‌ها استفاده کرد. پس از کاشت می توان از طعمه‌ی مسموم استفاده نمود.

کک نباتی شلغم (متعلق به خانواده هالتی سیته) که با تغذیه برگ‌ های گیاه میزبان آن را توری شکل می کند، زنجره و شته سبز (متعلق به زیر خانواده آفیدینه) از دیگر آفت ‌هایی است که با تغذیه از شیره نباتی علاوه بر تضعیف گیاه باعث انتقال بیماری ‌های ویروسی شده و صدمه سنگینی به محصول می ‌آورند. برای مبارزه با این آفت‌ ها می‌توان از محلول یک درصد بی آی ۵۸ یا محلول ۰/۱ تا ۰/۲ درصد فوسدرین استفاده نمود. ۲۵ روز قبل از برداشت محصول باید از به کار بردن این سموم خودداری کرد.

همچنین ممکن است بادرنجبویه در طول رویش به عوامل بیماری ‌زای قارچی (نظیر لکه برگی) آلوده شود. علیه این بیماری می‌توان از محلول فوندازول یا برستون به صورت محلول ‌پاشی استفاده کرد.

برداشت محصول

از سال اول رویش می‌توان محصول را برداشت کرد. در سال اول یک بار ولی از سال دوم به بعد دو و یا حتی سه مرتبه پیکر رویشی بادرنجبویه را می‌توان برداشت کرد. زمان مناسب برای اولین برداشت، مرحله‌ی گلدهی (اواخر تیر) است. دومین برداشت معمولاً اواسط شهریور انجام می ‌گیرد. چنانچه شرایط اقلیمی مناسب باشد اواخر مهر ماه نیز می‌توان سومین برداشت را انجام داد. پیکر رویشی گیاهان از فاصله‌ی ۴ تا ۵ سانتی ‌متری از سطح زمین برداشت می ‌شوند. پیکر رویشی باید هنگامی برداشت شود که قطرات شبنم موجود بر سطح گیاهان بر اثر تابش آفتاب خشک شده باشند. به منظور افزایش کیفیت مواد مؤثره فقط برگ‌ های این گیاه باید برداشت شوند. برگ‌ها پس از برداشت به سرعت سیاه و یا قهوه‌ای رنگ می‌شوند، از این رو پس از برداشت، بلافاصله آن ‌ها را باید خشک کرد. درجه حرارت مناسب برای خشک کردن پیکر رویشی این گیاه ۴۵ تا ۵۰ درجه سانتی ‌گراد است. برای افزایش کیفیت مواد مؤثره توصیه می‌شود از خشک‌کن ‌های الکتریکی برای خشک کردن این گیاه استفاده شود. عملکرد پیکر رویشی تازه ۱۰ تا ۲۰ تن در هکتار است که پس از خشک شدن ۲ تا ۴ تن پیکر رویشی خشک حاصل می‌شود. عملکرد برگ خشک ۰/۷ تا ۱ تن در هکتار است.

ترکیبات شیمیایی

پیکره رویشی گیاه بادرنجبویه بوی خاصی تقریباً شبیه به لیمو دارد. اندام‌ های هوایی گیاه به خصوص برگ ‌ها محتوی اسانس هستند. مقدار اسانس در گونه ‌های مختلف متفاوت و بین ۰/۲ تا ۰/۵ درصد می ‌باشد. اسانس گیاه بادرنجبویه در صنایع داروسازی، غذایی، آرایشی و بهداشتی کاربرد زیادی دارد. مهم‌ترین ترکیبات تشکیل دهنده ‌ی اسانس این گیاه سیترونلال (۲۰ تا ۵۰ درصد)، سیترال ، ژرانیول ، لینالول ، استات اوژنول است. اسانس این گیاه بسیار کم و گران قیمت است. در بررسی ‌های مختلفی که توسط محققان صورت گرفته در اسانس بادرنجبویه ۶۶ ترکیب اسانسی، ۳۷ مونوترپن، ۲۰ سزکویی ‌ترپن شناسایی گردید. اسانس این گیاه به مقدار کم حاوی موادی نظیر تری ‌ترپن‌ها، رزمارینیک اسید، فلاون گلیکوزید اسید‌ها، چندین فلاونوئید و برخی آلدهید‌ها شامل بتا-کاریوفیلن، نرال و استات ژرانیل می‌ باشد. اسانس این گیاه از سرشاخه‌ های تازه گلدار و یا گل ‌های خشک شده آن، برگ ‌ها و شاخه ‌های اصلی و فرعی به دست می‌آید.

خواص درمانی

ازمیان خیل عظیمی گیاهان دارویی به کار رفته در صنعت داروسازی بادرنجبویه بیش از ۲۰۰۰ سال  به دلیل دارا بودن خواص تقویت حافظه و رفع افسردگی مورد استفاده قرار گرفته است. اخیراً نیز به صورت بسیار گسترده به عنوان دارو‌ی مسکن و آرام ‌بخش، ضد اسپاسم، تقویت‌کننده قلب، ضد‌ آلزایمر، عامل ضد میکروبی و ضد ویروسی، ضد قارچی، ضد باکتریایی و تنظیم‌ کننده خواب رایج و متداول شده است. به جهت آنکه این ویژگی ‌ها برای سلامتی انسان بسیار مهم و حیاتی است تحقیقات جامع و گسترده‌ ای روی اسانس این گیاه با ارزش در مراکز تحقیقات دارویی معتبر سراسر جهان در حال انجام است. این گیاه در بهبود قولنج دوران کودکی، رفع تنگی نفس مزمن، زکام و تب و لرز کاربرد فراوان‌ دارند. وجود خاصیت آنتی اکسیدانی به علت دارا بودن آلفا-توکوفرول در این گیاه به اثبات رسیده که با حذف رادیکال‌ های آزاد در بدن از بیماری ‌های ناشی از آن جلوگیری می‌کند. گزارش کردند بادرنجبویه دارای خواص ضد سرطانی و آنتی تومور می ‌باشد. از مواد مؤثره این گیاه برای درمان ناراحتی ‌های عصبی و کاهش استرس نیز استفاده می‌شود. هم‌ چنین از گیاه فوق دارو‌هایی برای درمان بیماری‌های معدی، قلبی و روده ‌ای که منشا عصبی دارند تهیه می‌شود. در برخی کشور‌ها از تنتور بادرنجبویه به عنوان آرام‌بخش استفاده می‌شود. در کنار کاربرد‌های دارویی می‌توان به عنوان عطر چای و طعم دهنده سایر دارو‌ها نیز از آن استفاده کرد. در تحقیقی نشان داده شده است که اسانس بادرنجبویه دارای اثر ضد‌میکروبی بالایی در برخی از باکتری ‌ها است.

اثرات ضد ‌قارچی

عصاره الکلی بدست آمده از بادرنجبویه فعالیت ضد قارچی و آنتی‌اکسیدانی بالایی را نشان می‌دهد. در میان قارچ ‌های پاتوژنیک استفاده شده در این تحقیق، فعالیت ضد قارچی عصاره الکلی این گیاه در برابر قارچ‌های فوزاریوم، کلادوسپوریوم و پنی‌سیلیوم نسبت به دیگر گونه ‌های قارچی بالاتر بوده است. بادرنجبویه و سیترال، فعالیت ضد قارچی از خود نشان می‌دهند.

اثرات ضد ویروسی

مطالعات نشان داد که فعالیت ضد ویروسی بادرنجبویه بخاطر تانن و نیز بخش ‌های غیر‌تانن پلی ‌فنیلیک بود. بادرنجبویه اثر ضد ویروسی خود را عمدتا با مسدود کردن راه ورود ویروس به داخل سلول ایفا می‌کند. عصاره‌ی بادرنجبویه می‌تواند مانع رشد و توسعه ویروس تب‌خال نوع اول در سلول‌ ها تحت شرایط آزمایشگاهی شوند. از آنجایی که ویروس تب‌ خال ممکن است به دارو‌های رایج ضد ‌ویروس مقاوم باشد، اسانس بادرنجبویه در برابر هر دو ویروس تب‌خال نوع ۱ و ۲  روی سلول‌های کلیه میمون به عنوان جایگزین داروی ضد‌ویروس در شرایط آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. تشکیل پلاک تا حد زیادی کاهش یافت، که برای ویروس تب‌خال نوع اول، ۹۸/۸ درصد و برای ویروس تب‌خال نوع دوم، ۹۷/۲ درصد بود. با توجه به اینکه روغن این گیاه می ‌تواند به پوست نفوذ کند، ممکن است برای درمان موضعی تب‌خال در نظر گرفته شود. گیاه بادرنجبویه به عنوان یک ضد‌ویروس زخم‌ های بوجود آمده توسط تب خال را بهبود می‌بخشد. اسانس بادرنجبویه دارای خاصیت ضد ویروسی است. عصاره بادرنجبویه و رزمارینیک اسید دارای خواص ضد‌ویروس HIV هستند.

اثر بر اختلالات یادگیری

خاصیت آنتی ‌اکسیدانی بادرنجبویه و تمایل آن برای باند شدن به رسپتور‌های نیکوتینی، موسکارینی و به ویژه کولینرژیک و مهار اثرات آنزیم کولین استراز در بافت کورتکس مغز انسان می‌توان بر عملکرد‌های شناختی تأثیر بگذارد و در درمان اختلالات حافظه نیز با سایر بیماری های مرتبط با سیستم عصبی موثر واقع شود. در کتاب طب سنتی اروپا نیز از ملیس به عنوان گیاهی با خاصیت بهبود دهندگی حافظه نام برده شده است. نتایج حاصل از تحقیقات خاکی از اثرات مثبت گیاه بادرنجبویه در بهبود یادگیری و تقویت حافظه در برخی بیماری‌ های عصبی است. گیاه بادرنجبویه را می‌توان به عنوان عامل محافظت‌ کننده در برابر اختلالات یادگیری ناشی از استات سرب معرفی کرد. عصاره هیدرو الکلی بادرنجبویه در دوز کم سبب افزایش حافظه کوتاه مدت می‌شود و به نظر می‌رسد که دوز‌های بالای بادرنجبویه مانع از تشکیل حافظه شود، لذا مصرف کم تا متوسط بادرنجبویه برای تقویت حافظه توصیه می‌گردد. پزشکان برای درمان مشکلات عصبی در طی چندین سال، بادرنجبویه را تجویز می‌کنند.

درمان آلزایمر

بیماری آلزایمر شایع‌ترین اختلال عصبی پیش ‌رونده مرتبط با سن است که به عنوان یک عامل ایجاد‌کننده زوال عقلی در سال ‌خوردگی مورد توجه قرار می‌گیرد. ترکیبات موجود در اسانس روغنی برگ بادرنجبویه علاوه بر آن که دارای اثرات آنتی ‌اکسیدانی قابل ملاحظه‌ای هستند، تمایل بالایی به رسپتور‌های نیکوتینی و موسکارینی در کورتکس مغز نیز دارند. مکانیسم اخیر در تنظیم سیستم کولینرژیک موثر است و نقش اساسی در بهبود فعالیت ادراکی خصوصاً درمان آلزایمر ایفا می‌نماید. مصرف عصاره بادرنجبویه در بیماران مبتلا به آلزایمر باعث بهبود علایم شده است، نتایج حاصله مبنی بر این است که گیاه بادرنجبویه می‌تواند در بهبود فعالیت‌های ادراکی در افراد مبتلا به آلزایمر خفیف تا متوسط موثر باشد.

درمان اختلالات مربوط به خواب

اختلالات خوابی یکی از معضلات اصلی بهداشتی جامعه است، به طوری که مصرف دارو‌های خواب‌آور هزینه‌ی بالایی بر جامعه تحمیل می‌کند، از این رو مصرف دارو‌های گیاهی به طور وسیعی افزایش یافته است. در یک مطالعه‌ای به ۲۲ نفر افراد سالم و ۳۰ نفر بیمار ماده مؤثره موجود در عصاره بادرنجبویه یعنی سیترونلال تجویز نمودند که موجب خواب راحت و کاهش توان عضلانی شد که این اثرات وابسته به دوز بود و در اشخاص سالم و نیز بیماران دچار اختلالات عصبی یا خوابی مشاهده کردند. در گزارشی دیگر عصاره این گیاه موجب بهبودی قابل توجهی در بی‌ خوابی، تحریک ‌پذیری و طپش قلب و سر درد در بیماران روانی شد. در کمیسیون پژوهشی آلمان، استفاده از بادرنجبویه برای درمان بی‌خوابی عصبی تایید شده است و همچنین در طب مدرن، از اسانس بادرنجبویه در آروماتراپی برای کاهش افسردگی، اضطراب، استرس و بی‌‌خوابی است.

اثرات ضد دردی

استفاده از گیاهان دارویی برای تسکین درد سابقه طولانی در طب دنیا و ایران دارد. لوسیون حاصل از دم‌کرده بادرنجبویه، اگر  روی زخم‌ ها و جراحات قرار داده شود، درد را تسکین می‌دهد و التیام و بهبود آن را باعث می‌گردد. مالش دادن جوشانده آن موجب از بین رفتن درد‌های صورت می‌شود. مالش عصاره الکلی آن نیز درد‌های روماتیسمی و ضرب خوردگی‌ها را تسکین می‌دهد. در استعمال خارجی له شده‌ی آن  روی محل دردناک و گزیدگی زنبور معمولی و عسل جهت رفع درد و ناراحتی به کار رفته است. عصاره بادرنجبویه اثر ضد دردی دارد که وابسته به دوز نمی‌باشد و نیز احتمالاً از طریق گیرنده اوپیوییدی عمل می ‌نماید. بنابراین با توجه به مطالب فوق مشخص می‌ شود که این گیاه دارای اثرات ضد دردی و ضد التهابی می‌باشد.

اثر بر تشنج

در بیماری صرع، تشنج از جمله علائمی است که به علت فعالیت الکتریکی غیر‌طبیعی مغز دیده می‌شود. عصاره هیدروالکلی گیاه بادرنجبویه که در طب سنتی به عنوان ضد تشنج از آن یاد شده است، که اثر آن بر تشنج حاصل از نیکوتین در موش سفید کوچک مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که عصاره هیدروالکلی بادرنجبویه می‌تواند باعث افزایش دوام و شروع تشنج ناشی از نیکوتین می ‌گردد. اسانس بادرنجبویه دارای خاصیت ضد تشنج و آرام‌کننده با اثر قاطع به مقادیر کم و درمانی مصرف گردد.

سایر خواص درمانی

بادرنجبویه مقوی قلب و مغز بوده، به همین جهت در بیماری ‌های حمله، غش، بی‌خوابی، پریشان‌حالی، صدا کردن گوش و مالیخولیا تجویز شده و اثر مفیدی دارد. از سکته‌های مغزی و قلبی تا اندازه‌ای جلوگیری می‌کند. سکسکه و امراض سوداوی را  درمان می‌کند و بو کردن این گیاه نشاط‌آور بوده و دماغ را باز می‌کند. بادرنجبویه برای معده مفید بوده و آن ‌را تقویت می‌کند. از دل‌پیچه و اسهال جلوگیری می‌نماید. جویدن برگ بادرنجبویه جهت رفع بد‌بویی دهان بسیار مفید است. مضمضه‌ی جوشانده برگ جهت معالجه پیوره و فساد دندان مانع است. استشمام آب جوشانده بادرنجبویه جهت تنگی نفس و بیماری آسم و تسکین درد مفاصل مفید می ‌باشد. بوییدن برگ بادرنجبویه جهت ضد‌عفونی کردن مجاری تنفسی و نشستن در آب جوشانده آن جهت باز شدن عادت ماهانه بانوان تجویز می‌شود و ضماد برگ آن نیز برای درد مفاصل نافع است. مقدار خوراک برگ بادرنجبویه تا سی و پنج گرم است.

برگ‌های بادرنجبویه را در فرانسه مانند چای دم می‌کنند و برای این کار ۳۰-۲۰ گرم برگ خشک در یک لیتر آب جوش ریخته و دم می‌کنند و به عنوان معرق، ضد تشنج، محرک معده، ضد اسپاسم و برای جلوگیری از قی ۴-۳ فنجان در روز می‌خورند و به همین علت این گیاه را در فرانسه به نام چای فرانسه نیز می ‌نامند. از این گیاه برای تهیه شربتی به نام ادوملیس در فرانسه درست می‌کنند که برای سنگینی معده و مبارزه با انواع سنکوپ می‌خورند. بادرنجبویه از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی گرم و خشک است. به صورت جوشانده یا شربت برای تقویت معده و حواس و کبد و ازدیاد هوش و حافظه تجویز می ‌شود. همچنین برای تنگی نفس و خفقان مفید است و سکسکه را آرام می‌کند. در رفع دل‌پیچه ناشی از نفخ، درد معده با منشأ عصبی، احساس صدای مبهم در گوش، نزله‌های مزمن، و لوسیون حاصل از دم کرده‌ی آن یا گرد سرشاخه‌ها روی زخم‌ها و جراحات و دردشان را تسکین و مالش دادن جوشانده آن باعث از بین رفتن درد‌های صورت می‌شود. از مواد مؤثره‌ی آن به همراه سنبل‌الطیب اثر درمانی یکدیگر را تشدید میذ‌کنند در درمان ناراحتی عصبی و معده ‌ای موثر است.

۱-۱۱- مصارف غیر دارویی

برگ ‌های بادرنجبویه به عنوان یک چاشنی در سالاد و غذا‌ها مورد استفاده قرار می ‌گیرد. از برگ‌های تازه و خشک برای تهیه چای و همچنین به صورت یک طعم ‌دهنده برای نوشیدنی ‌ها استفاده می‌شود.

خواص آنتی اکسیدانی

گیاه بادرنجبویه دارای اثرات آنتی‌ اکسیدانی بالقوه‌ است و مشابه با ویتامین ث این اثرات از طریق حذف رادیکال ‌های آزاد اعمال می‌ کنند. اثرات آنتی ‌اکسیدانی را توسط رزمارینیک اسید و بنزودیوکسول موجود در عصاره اعمال می ‌کند، اثرات آنتی ‌اکسیدانی این ترکیبات حتی تا ۱۰‌برابر قوی‌تر از ویتامین ب و ث است.عصاره ‌ی (الکلی و آبی) به دست آمده از گیاه بادرنجبویه، دارای خواص آنتی ‌اکسیدانی در برابر پراکسیداسیون لیپیدی وابسته به آنزیم و مستقل از آنزیم است.